GAİA

E-Posta: gaia@gmail.com

>> TÜM YAZILARI

Barutun icadı ve ateşli silahların yaygınlığının artması  ile kullanımı  ve  savaş alanındaki etkinliğinin azalması ile unutulan en eski avlanma ve silah olan ok ve yaydan bahsedelim.
Bilinen en eski oklar son Buzul Çağı ertesi Üst Paleolitik ve Orta Taş Çağı dönemlerinde ortaya çıkmış , okyanus ülkesi ve  adaları dışında bütün dünyaya yayılmıştır.
Olası en eski yay buluntusu 17500-18000 yıl öncesinden kalmadır ve Almanya'nın Mannheim-Vogelstang bölgesinde bulunmuştur.En eski yekpare tahta yay karaağaçtan yapılmış Holmegaard yayı Danimarka'da MÖ 9000'den kalma olarak bulunmuştur. Aynı yerde MÖ 8000'den kalma birçok başka yay da bulunmuştur.
Yekpare yaylar hareketsiz kullanıma uygun olduğundan siper ve savunma pozisyonlarında  Batı Avrupa, Güney Amerika ve Afrika da yaygın olarak kullanılmıştır.
Asya'da ise popüler olan geleneksel yaylar at üzerinde kullanıma uygun kısa, hafif, birçok malzemeyi birbirine yapıştırarak daha uzun yaylarla aynı özelliklere ulaşabilen kompozit, katınç, bileşik ya da mürekkep yaylardır. 
Japon, Çin, Kore, Arap yaylarıda kendi içlerinde yapı ve malzeme farklılıkları gösterse dahi aynı mantık içerisinde devamlılığını sürdürmüştür 
Fakat Türk yayı Asya kompozit yay geleneğinin zirve örneklerindendir. İslâmiyet'in ilk zamanlarında Arap oklarının mesâfesi bugünkü ölçülerle 500 metreyi geçmiyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nda ise ok 845.5 metreye kadar fırlatılmıştır ve bu rekor hala kırılamamaktadır. Dar mekanda, at veya diz üzerindeyken kullanılabilecek kadar küçük, çok uzaktan vurabilecek, zırhlı hedefi delip öbür tarafta yalman verecek (dışarı çıkabilecek) kadar kuvvetlidir. 
Ok ve yay geleneği şimdilerde  varlığını bir spor dalı olarak devam ettiriyor.

GAİA